Liczba rozwodów z roku na rok rośnie. Obecnie szacuje się, że jest ich około 65 tysięcy rocznie. Rozwód to prawdziwa rewolucja w życiu małżonków, którzy mogą działać wspólnie lub przeciwko sobie. Jeśli działają wspólnie, rozwód odbywa się sprawniej i mniej boleśnie dla obojga. Jeżeli przeciwko sobie koszty zarówno finansowe, jak i emocjonalne rosną. Każdy z nas słyszał o rozwodach, które ciągnęły się kilka lat, które pochłonęły masę pieniędzy, czasu i nerwów. I chociaż rozwody w ostatnich latach są częstym zjawiskiem nikt nie przygotował nas do zmierzenia się z sytuacją związaną z rozwodem. Decyzja o rozwodzie rzadko jest wyważoną decyzją obu stron. Zwykle inicjowana jest przez jednego z małżonków, ale zawsze wiąże się z trudnymi emocjami dla obydwu małżonków.
 
Ile kosztuje rozwód?
 
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi jakie będą łączne koszty rozwodu, może on wynosić od kilku do kilkunastu tysięcy, wszystko zależy od stopnia skomplikowania sprawy oraz czy postępowanie odbędzie się z orzekaniem o winie czy bez orzekania o winie. Postepowanie z orzekaniem o winie wymaga udziału specjalistów takich jak pełnomocnicy reprezentujący każdą ze stron i jest znacznie bardziej skomplikowane i długotrwałe. Do kosztów należy doliczyć również badanie przez biegłych sądowych oraz koszt wywiadu kuratora sądowego, który w przypadku posiadania przez strony dzieci sprawdzi warunki bytowe małoletnich. Podstawowym kosztem, od którego rozpoczyna się cała batalia rozwodowa jest opłata sądowa od pozwu o rozwód w wysokości 600 złotych ponoszona przez stronę wnosząca pozew o rozwód.
 
Dialog poprzez mediację.
 
Skończył się etap wspólnego życia, nieuchronnie każdego dnia będziecie czuli się w stosunku do siebie bardzie obcy. Pojawi się chęć ukarania drugiej strony, żal, odwet, strach, atak i wiele innych z całej palety reakcji. To, co was łączyło zaczyna was dzielić. Z każdym dniem jest coraz trudniej, a konflikt zaczyna narastać. Im dłużej będziecie funkcjonować w tym stanie tym trudniej będzie się wam porozumieć, tym trudniej w sposób racjonalny będziecie mogli ustalić najważniejsze kwestie sposobu rozstania. A przecież chcecie czy nie mimo targających wami emocjami będziecie musieli podjęć dialog. Jednym ze sposobów podjęcia dialogu jest mediacja.
Małżonkowie, zanim złożą pozew rozwodowy do sądu, mogą w ramach mediacji ustalić wszystko to, co dotyczy ich związku i pochodzących z niego dzieci: sposób rozstania, sprawy finansowe lub majątkowe, plan opieki rodzicielskiej i zasad jej sprawowania po rozwodzie wraz z kalendarzem spotkań rodzica z dzieckiem, określeniem potrzeb dziecka oraz zasad ich finansowania.
Mediacja okołorozwodowa ukierunkowana jest na ustalenie warunków rozstania daje szansę w spokojnej atmosferze i konstruktywny sposób wypracować porozumienie satysfakcjonującego obie strony. Dzięki mediacji małżonkowie mogą rozstać się z klasą. Mediacja pomaga również w późniejszych kontaktach pomiędzy małżonkami.
Ugoda mediacyjna może regulować o wiele więcej kwestii niż wyrok sądowy, który zawiera ściśle określone elementy.
Od stycznia 2016 roku każdy pozew w tym również pozew o rozwód musi zawierać informację czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu. W przypadku, gdy takich prób nie podjęto konieczne jest wyjaśnienie i podanie przyczyn, brak tej informacji stanowi brak formalny i może skutkować zwrotem pozwu.
 
Na czym polega mediacja?
 
Mediacja kieruje się zasadami takimi jak: dobrowolność, bezstronność mediatora, neutralność oraz poufność. W odróżnieniu od sprawy toczącej się w sądzie nie wymaga zbierania dowodów przeciwko drugiej stronie czy powoływania świadków. Mediator zachowa wobec was bezstronność, pomoże skupić się na poszukiwaniu jak najlepszych rozwiązań. Mediator nie będzie oceniał rozwiązań, które wypracujecie, dopilnuje, natomiast, żeby były zgodne z prawem, zasadami współżycia społecznego, a przede wszystkim wykonalne. Zadba również o to, żeby rozmowa mogła przebiegać w spokojnej atmosferze.
 
Jak znaleźć mediatora? 
 
Listy z wykazem stałych mediatorów dla obszaru właściwości danego okręgu sądowego prowadzi prezes sądu okręgowego. 
Pozew o rozwód został złożony czy nadal mogę skorzystać z mediacji? 
Mediacja może być prowadzona przed wniesieniem sprawy do sądu albo po wszczęciu postępowania - na podstawie postanowienia sądu. W każdym przypadku warunkiem prowadzenia mediacji jest zgoda stron.  Każda ze stron może złożyć wniosek o przeprowadzenie mediacji na każdym etapie postępowania sądowego.
 
Jakie są koszty mediacji?
 
Koszty mediacji na podstawie postanowienia przez sąd kształtują się następująco: 
W sprawach o prawa majątkowe wynagrodzenie mediatora wynosi 1% wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 150 złotych i nie więcej niż 2000 złotych za całość postępowania mediacyjnego.
W sprawach o prawa majątkowe, w których wartości przedmiotu sporu nie da się ustalić, oraz w sprawach o prawa niemajątkowe wynagrodzenie mediatora za prowadzenie postępowania mediacyjnego wynosi za pierwsze posiedzenie 150 złotych, a za każde kolejne – 100 złotych, łącznie nie więcej niż 450 złotych. Zwrotowi podlegają udokumentowane i niezbędne wydatki mediatora poniesione w związku z przeprowadzeniem mediacji na pokrycie kosztów: przejazdów – w wysokości i na warunkach określonych w przepisach dotyczących wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej; wynajmu pomieszczenia niezbędnego do przeprowadzenia posiedzenia mediacyjnego, w wysokości nieprzekraczającej 70 złotych za jedno posiedzenie; korespondencji, w wysokości nieprzekraczającej 30 złotych.
Koszty mediacji pozasądowej regulowane są cennikami poszczególnych kancelarii mediacyjnych. 
 
Anna Franecka
Propagatorka dialogu i alternatywnych metod rozwiązywania sporów,
mediator sądowy, trener mediacji.